Οι προπονητές με τους περισσότερους τίτλους στη EuroLeague

Η EuroLeague δεν είναι απλώς μία μπασκετική διοργάνωση. Είναι μία σκηνή στην οποία παίκτες, προπονητές και σύλλογοι μετατρέπονται σε θρύλους, με τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό να εκπροσωπούν επάξια την πατρίδα μας και μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού μπάσκετ, όπως ο Δημήτρης Διαμαντίδης και ο Βασίλης Σπανούλης, να αποτελούν «διαμάντια» στο στέμμα του ευρωπαϊκού αθλητισμού. Και οι προπονητές; Μία ματιά στην ιστορία της EuroLeague θα αποδείξει ότι υπάρχουν δεκάδες μεγάλοι τεχνικοί που έγραψαν τις δικές τους σελίδες ιστορίας στη διοργάνωση.

Η σύγχρονη εποχή της EuroLeague

Είναι αλήθεια ότι η σύγχρονη εποχή της EuroLeague, αυτή που ξεκίνησε με την εισαγωγή του Final Four το 2000, είναι συναρπαστική, για το θέαμα και το στοίχημα. Η διοργάνωση αποτελεί την εξέλιξη του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και στην κορυφή της βρίσκεται ένα τεράστιο όνομα της προπονητικής: ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Ο τεχνικός-θρύλος του ευρωπαϊκού μπάσκετ κατέχει ακόμη και σήμερα το απόλυτο ρεκόρ, με εννέα τίτλους στο ενεργητικό του.

Ο Σέρβος προπονητής έχει, φυσικά, συνδεθεί άρρηκτα με την Ελλάδα, αφού πέντε τίτλους έχει κατακτήσει με τον Παναθηναϊκό (2000, 2002, 2007, 2009, 2011), ενώ ακολούθησε το τρόπαιο με τη Φενερμπαχτσέ (2017). Γνωστός για τα ξεσπάσματά του στον πάγκο και την τακτική ιδιοφυΐα του, ειδικά στη χρήση του pick-and-roll, ο Ομπράντοβιτς ανέδειξε τεράστια ονόματα και κορυφαίους σκόρερ της EuroLeague.

Πίσω του βρίσκεται ο Ετόρε Μεσίνα, με τέσσερις τίτλους. Οι δύο που πήρε με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας (2006, 2008) σταμάτησαν την 35ετή ξηρασία της ρωσικής ομάδας, ενώ ο Ιταλός είναι γνωστός για την αμυντική του τακτική, την οποία μάλιστα μετέδωσε στο ΝΒΑ ως βοηθός προπονητή στους Σαν Αντόνιο Σπερς.

Οι μεγάλοι τεχνικοί πριν το 2000

Φυσικά, οι δύο παραπάνω αποτελούν τη «γέφυρα» της παλιάς και της νέας EuroLeague. Στην προ-2000 περίοδο, ένας προπονητής ξεχωρίζει: ο Αλεξάντερ Γκομέλσκι, «πατριάρχης» του σοβιετικού μπάσκετ, που κυριάρχησε για μία 15ετία από το ’50s ως τα ‘70s, κερδίζοντας τέσσερις τίτλους με τη Ρίγας και την ΤΣΣΚΑ Μόσχας.

Έπειτα ήρθε ο Πέδρο Φεράντιθ, ο οποίος μετέτρεψε τη Ρεάλ Μαδρίτης στην πρώτη «υπερομάδα» της Ευρώπης. Ο Ισπανός κέρδισε τέσσερις τίτλους στα ’60s και στα ‘70s, με τους τρεις από αυτούς να είναι συνεχόμενοι. Στις δεκαετίες του ’80 και του ‘90, ήρθε η ώρα του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς που άλλαξε τα πάντα στην άμυνα. Η δική του Γιουγκοπλάστικα Σπλιτ κέρδισε διαδοχικούς τίτλους (1989, 1990) με απίστευτη πίεση και το απίθανο ταλέντο του Ντράζεν Πέτροβιτς. Ο Μάλκοβιτς αργότερα έκανε δύο μικρά θαύματα, με τη Λιμόζ (1993) και τον Παναθηναϊκό (1996), για να εδραιώσει τη φήμη του.

Το πρεστίζ της EuroLeague

Στη σημερινή εποχή του ευρωπαϊκού μπάσκετ, 25 χρόνια μέσα στη νέα χιλιετία, δεν υπάρχει κανείς που να αμφισβητεί το πρεστίζ που προσφέρει η EuroLeague στο άθλημα.

Μία σύντομη ιστορία της EuroLeague και η σημασία της

Δημιουργήθηκε το 1958 με τη μορφή του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της FIBA, αλλά με το πέρασμα των δεκαετιών αποδείχθηκε ότι ο κόσμος διψούσε για μπάσκετ υψηλού επιπέδου. Τα γήπεδα γέμιζαν, με αποτέλεσμα να χρειαστούν αλλαγές που προκάλεσαν την ανάγκη δημιουργίας της EuroLeague. Είχε πια μετατραπεί σε ένα πολιτισμικό και αθλητικό φαινόμενο, που ένωνε τις χώρες μέσα από τον μπασκετικό ανταγωνισμό των κορυφαίων ομάδων της Ευρώπης.

Πώς εξελίχθηκε η διοργάνωση

Το 2000 άλλαξαν, όμως, τα πάντα. Η εισαγωγή του Final Four, έδωσε δικαίωμα σε ομάδες που δεν ήταν φαβορί, να διεκδικήσουν τον τίτλο, ανέβασε το ενδιαφέρον του κοινού και, φυσικά, στο στοίχημα EuroLeague. Τα αστέρια του ΝΒΑ άρχισαν πια να καταδέχονται τις συζητήσεις για να παίξουν στην Ευρώπη και η διοργάνωση απέκτησε μεγαλύτερο κύρος.

Ο ρόλος των προπονητών στη δημιουργία δυναστειών

Οι τεχνικοί αποτελούν τη ραχοκοκαλιά, όπως άλλωστε καταγράφηκε παραπάνω, με την ανάλυση των προπονητών με τους περισσότερους τίτλους στη EuroLeague. Δεν είναι, απλώς, οι στρατηγοί των ομάδων, αλλά οι οραματιστές. Ο Γκομέλσκι έδωσε έμφαση στην ομαδικότητα, ο Φεράντιθ στις αντεπιθέσεις, ο Ομπράντοβιτς στην λεπτομέρεια, ο Μαλίκοβιτς στην άμυνα, ο Μπαρτζώκας στην τακτική. Όλοι οι προπονητές δημιούργησαν ομάδες με ταυτότητα, αφού εκτός από τα συστήματα, υπάρχει και μία φιλοσοφία για να υπηρετήσουν. Οι αμυντικές τακτικές του Μεσίνα στην ΤΣΣΚΑ, για παράδειγμα, αποτελούν θέμα διατριβής για τους νεαρούς προπονητές EuroLeague ακόμη και σήμερα.

Γιατί ο προπονητής παίζει ρόλο στη EuroLeague

Σε μία λίγκα όπου μία κατοχή μπορεί να κρίνει έναν τίτλο, οι αποφάσεις του προπονητή είναι το παν στο παρκέ και στα live στοιχήματα basket. Οι τεχνικοί της EuroLeague πρέπει να δημιουργήσουν σύνολα που κερδίζουν τρόπαια, μέσα σε ένα πλαίσιο συνεχόμενων αγώνων και διαρκών ταξιδιών, την ώρα που πρέπει να διαχειριστούν μεγάλα «εγώ» στα αποδυτήρια και απεριόριστη πίεση από οπαδούς και ιδιοκτήτες.

Ο ρόλος τους είναι εκείνος του προπονητή, του δασκάλου και του ψυχολόγου, ταυτόχρονα. Οι κορυφαίοι, όπως ο Εργίν Αταμάν, δείχνουν ότι δυναμώνουν από τις μεγάλες μάχες με όχημα τα ντέρμπι και από το χάος. Μετατρέπουν ομάδες με μέτριες δυνατότητες σε τροπαιούχους, όπως έκανε ο Τούρκος τεχνικός με την Εφές και τον Παναθηναϊκό.

Τι κάνει μεγάλο έναν τεχνικό της EuroLeague;

Οι μεγάλοι τεχνικοί έχουν μερικά κοινά χαρακτηριστικά.

1. Προσαρμοστικότητα: Το παιχνίδι αλλάζει γρήγορα. Οι προπονητές πρέπει να βελτιώνονται, όπως και οι παίκτες τους, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για αλλαγή τακτικής, νέα μοντέλα ανάλυσης ή απλώς νέα φιλοσοφία.
2. Ανάπτυξη παικτών: Η μετατροπή ενός ταλαντούχου παίκτη σε έναν σταρ είναι υποχρέωση κάθε προπονητή. Χωρίς αυτό το στοιχείο, κανείς δεν μπορεί να διεκδικήσει εύκολα τίτλους, αφού ένας ηγέτης είναι πάντα απαραίτητος.
3. Ηγεσία: Η διαχείριση προσωπικοτήτων δεν είναι εύκολη υπόθεση, αλλά είναι η μισή μάχη. Οι προπονητές EuroLeague πρέπει να εμπνέουν εμπιστοσύνη, ειδικά στις στιγμές όπου οι κρίσιμες αποφάσεις προκαλούν πίεση και χρειάζεται μία ψύχραιμη ματιά.

Οι προκλήσεις ενός προπονητή στη EuroLeague

Παρ’ όλα αυτά, δεν περιστρέφονται τα πάντα γύρω από τη δόξα. Ένας τεχνικός έχει πολλές προκλήσεις να αντιμετωπίσει στην προσπάθειά του να φτάσει στην κορυφή της Ευρώπης.

• Βαρύ πρόγραμμα: Οι αγώνες έρχονται με τη μορφή πολυβόλου, ο ένας μετά τον άλλον, με τα διαδοχικά ταξίδια σε όλα τα μήκη και πλάτη των ηπείρων να προσθέτουν κούραση. Οι προπονητές EuroLeague συχνά αναγκάζονται να κάνουν αλχημείες μεταξύ των τοπικών πρωταθλημάτων και της EuroLeague, στην προσπάθεια να διαχειριστούν το υλικό.
• Πίεση: Η προσπάθεια να διαχειριστείς τα αστέρια μίας ομάδας, τη χημεία των αποδυτηρίων και τα οικονομικά δεδομένα, είναι δύσκολη. Ομάδες όπως ο Ολυμπιακός, ο Παναθηναϊκός, η Μπαρτσελόνα και άλλες απαιτούν επιτυχίες γρήγορα, με μικρά περιθώρια ανανέωσης.
• Άμεσα αποτελέσματα: Σχετίζεται με το παραπάνω, καθώς οι σύλλογοι και οι οπαδοί απαιτούν επιτυχίες εδώ και τώρα. Ακόμη και θρύλοι όπως ο Ομπράντοβιτς, δεν έχουν ξεφύγει από τη σκληρή κριτική.

Η επόμενη γενιά των ελίτ προπονητών

Ο Ομπράντοβιτς και ο Μεσίνα δεν θα υπάρχουν για πάντα στους πάγκους. Κοιτάζουμε, λοιπόν, στην επόμενη φουρνιά τεχνικών που ελπίζουν ότι θα γράψουν ιστορία στη EuroLeague.

Εκείνοι που έρχονται για να σπάσουν τα μελλοντικά ρεκόρ

Το μέλλον της EuroLeague είναι σε καλά χέρια. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας αναμφισβήτητα είναι ένα μεγάλο «χαρτί» για τη διοργάνωση, αφού έχει ήδη έναν τίτλο στα χέρια του και συμμετοχές σε Final Four. Ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους έκανε τη μετάβαση από τα παρκέ στον πάγκο και δείχνει θέμα χρόνου να κατακτήσει τον πρώτο του τίτλο ως προπονητής. Ο Αντρέα Τρινκιέρι είναι γνωστός για την ένταση που δείχνει και έχει μετατρέψει τις Μπάγερν και Ζαλγκίρις από μέτριες ομάδες, σε πιθανές διεκδικήτριες.

Οι τάσεις της μοντέρνας στρατηγικής προπονητών στη EuroLeague

Οι τεχνικοί σήμερα προσπαθούν να συνδυάσουν το παλιό με το νέο. Οι αναλύσεις αφήνονται στην τεχνολογία, όπως και στο στοίχημα μπάσκετ, ενώ οι τακτικές έχουν τις ρίζες τους στο παρελθόν. Άμυνα και επίθεση είναι απόφαση που προέρχεται έπειτα από συνδυασμό δεδομένων, όμως ένα πράγμα παραμένει ίδιο: ο παίκτης που θα βάλει το νικητήριο καλάθι, όταν η μπάλα «καίει».

21+ | ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΗΣ ΕΕΕΠ | ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΘΙΣΜΟΥ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ | ΓΡΑΜΜΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΚΕΘΕΑ: 210 9237777 | ΠΑΙΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΑ